การมีเงินทองมากมายอาจจะเป็นจุดมุ่งหมายสูงสุดในชีวิตของใครหลาย ๆ คน แต่เมื่อชีวิตเดินทางมาถึงจุดเปลี่ยนหรือเหตุการณ์ฉุกเฉิน เงินก็ไม่อาจช่วยให้คุณสร้างสุขภาพที่ดีได้ ดังนั้น ตามที่เคยมีคำกล่าวว่า “การไม่มีโรค คือลาภอันประเสริฐ” คือสิ่งที่ถูกต้องที่สุด โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับคนรุ่นใหม่ที่ต้องดำเนินชีวิตกันอยู่ในปัจจุบัน ซึ่งเป็นยุคสมัยที่โรคภัยไข้เจ็บรายล้อมอยู่รอบตัวเราทุกวีทุกวัน นำมาซึ่งการแสวงหาวิธีดูแลตัวเองให้สุขภาพดี วิธีดูแลสุขภาพและกิจกรรมที่ทำให้สุขภาพดี เพื่อช่วยให้เราสร้างสุขภาพที่ดี ร่างกายแข็งแรงและสามารถต่อสู้กับโรคภัย และสามารถทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ
ด้วยความเจริญก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์สุขภาพและด้านเทคโนโลยี ทำให้เราทราบรายละเอียดและข้อมูลของร่างกายเราได้เป็นอย่างดี นำมาซึ่งวิธีดูแลตัวเองให้สุขภาพดีมากมาย หลากหลายระดับ ทั้งการดูแลอาหารการกิน วิธีดูแลตัวเองให้สุขภาพดีด้วยการบริหารสุขภาพจิต วิธีดูแลสุขภาพด้วยการออกกำลังกาย กิจกรรมที่ทำให้สุขภาพดีด้วยการช่วยให้พักผ่อนอย่างเพียงพอ เป็นต้น โดยในครั้งนี้ เราจะมาพูดคุยกันถึงวิธีดูแลตัวเองให้สุขภาพดี เพื่อเป็นแนวทางสำหรับการรักษาและเสริมสร้างสุขภาพ เพื่อให้เรามีร่างกายที่แข็งแรงและมีชีวิตยืนยาว กับบทความ วิธีดูแลตัวเองให้สุขภาพดี 2020 – 2021
ลิงก์ผู้สนับสนุน
สร้างสุขภาพด้วยการรับประทานอาหารคุณภาพ ครบตามความต้องการและตรงเวลา
“You are what you eat” คุณจะเป็นเหมือนสิ่งที่คุณรับประทานเข้าไป เป็นคำกล่าวที่ถูกต้องที่สุดสำหรับการเริ่มต้นเสริมสร้างสุขภาพที่ดี หากคุณรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ร่างกายและสุขภาพของคุณก็จะมีคุณภาพไปด้วย
นอกจากต้องรับประทานให้ครบ 5 หมู่แล้ว วิธีดูแลตัวเองให้สุขภาพดีนั้น คุณจะต้องรับประทานอาหารให้เหมาะสมกับความต้องการของร่างกายด้วย ไม่เพียงรับประทานให้ครบ เพราะร่างกายและเพื่อการเสริมสร้างสุขภาพที่ดี ร่างกายของแต่ละคนมีความแตกต่างกัน ซึ่งมีหลายท่านที่ไม่สามารถรับประทานผักและผลไม้ได้ แต่เพื่อสร้างสุขภาพที่ดี ก็ต้องรับประทานอาหารเสริมที่มีสารอาหารและแร่ธาตุที่พบได้ในผักและผลไม้แทน
วิธีดูแลตัวเองให้สุขภาพดีด้วยการรับประทานอาหารก็สามารถเป็นอีกช่องทาง เพื่อเติมเต็มการรับประทานของคุณ ให้ได้รับสารอาหารที่ครบถ้วน อีกทั้ง การรับประทานอาหารให้ตรงและถูกเวลาก็มีความสำคัญต่อการเสริมสร้างสุขภาพที่ดี และสัมพันธ์กับกิจกรรมที่ทำให้สุขภาพดีอีกด้วย เพราะหากรับประทานอาหารไม่ตรงเวลาอาจนำมาซึ่ง โรคกระเพาะ หรือ รับประทานอาหารก่อนการออกกำลังกาย ก็อาจจะทำให้เกิดอาการจุกเสียดท้องได้ ดังนั้น นอกจากการรับประทานอาหารเพื่อสร้างสุขภาพให้ครบ 5 หมู่แล้ว การรับประทานอาหารให้ตรง และถูกเวลาก็เป็นสิ่งสำคัญเช่นกัน เพื่อเสริมสร้างสุขภาพที่แข็งแรงสมบูรณ์จากข้างในร่างกาย เพราะต่อให้มีเงินมากมายเพียงไร ก็ไม่สามารถซื้อและสร้างสุขภาพที่ดีได้ แต่คุณสามารถซื้ออาหารดี ๆ และมีคุณภาพกินได้
สร้างสุขภาพด้วยการฝึกจิต บริหารสมองและลดความเครียด
ความเครียดเป็นภัยร้ายซ่อนเร้น ซึ่งสามารถอยู่กับเราตั้งแต่เด็กจนถึงวันสุดท้ายของชีวิต โดยส่งผลเสียอย่างมากต่อการเสริมสร้างสุขภาพที่ดี ความเครียด คือ ภาวะหนึ่งของอารมณ์หรือความรู้สึกที่เกิดขึ้นเมื่อบุคคล ต้องเผชิญกับปัญหาและความไม่สบายใจต่าง ๆ และทำให้รู้สึกถูกกดดัน ไม่สบายใจ วุ่นวายใจ กลัว วิตกกังวล ซึ่งสามารถส่งผลโดยตรงต่อวิธีดูแลตัวเองให้สุขภาพดี อีกทั้งหากคุณต้องตกอยู่สภาวะเครียด การเสริมสร้างสุขภาพให้ดีและมีร่างกายแข็งแรงได้นั้น จะไม่มีทางเป็นไปได้โดยเด็ดขาด เพราะความเครียดส่งผลกระทบทั้งทางร่างกาย จิตใจ อารมณ์และด้านพฤติกรรม ซึ่งจะทำคุณไม่มีกำลังใจในการดำเนินกิจกรรมที่ทำให้สุขภาพดี
ดังนั้น การฝึกจิตและการบริหารสมองจึงเป็นอีกช่องทางที่สามารถช่วยเป็นวิธีดูแลตัวเองให้สุขภาพดีได้ โดยเริ่มต้นจากการฝึกทำสมาธิ เลือกสถานที่ที่เงียบสงบในบ้านของคุณ แล้วนั่งกำหนดลมหายใจเข้าออก บังคับจิตใจให้จดจ่ออยู่กับการกำหนดลมหายใจ ไม่คิดฟุ้งซ่าน อาจจะเริ่มต้นฝึก 10 – 15 นาที แล้วจึงเพิ่มระยะเวลาในนานมากขึ้น โดยเป็นวิธีดูแลตัวเองให้สุขภาพดีได้เป็นอย่างดี ยิ่งไปกว่านั้นการฝึกสมาธิและการบริหารสมอง ยังมีกิจกรรมที่ทำให้สุขภาพดีซึ่งสามารถทำได้จากการทำงานอดิเรก ซึ่งมีมากมายหลากหลายประเภท ทั้งที่เป็นกิจกรรมที่ทำให้สุขภาพดีด้วยงานอดิเรกกลางแจ้ง และเป็นงานอดิเรกทำที่บ้าน โดยสามารถทำได้ทั้งวัยรุ่น จนถึงวัยสูงอายุ เพื่อเสริมทักษะต่าง ๆ และยังสามารถช่วยในการเสริมสร้างสุขภาพและรักษาการทำงานของร่างกายและสมองของคุณ ให้สามารถทำงานและใช้ชีวิตได้อย่างปกติ ไร้กังวลเรื่องสภาวะเครียด และโรคภัย ไข้เจ็บต่าง ๆ ที่อาจเกิดขึ้น
สร้างสุขภาพด้วยการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ และเหมาะสม
วิธีดูแลตัวเองให้สุขภาพดี เอาใจสายพิตเนส และสายชื่นชอบการออกกำลังกาย การเสริมสร้างสุขภาพที่ดีด้วยการออกกำลังกายเป็นสิ่งที่ควรทำอย่างยิ่ง แม้ว่าคุณจะพยายามรับประทานอาหารที่ถูกหลัก ครบ 5 หมู่หรือพยายามควบคุมอาหารแล้ว แต่ถ้าคุณไม่ออกกำลังกาย หรือไม่ทำกิจกรรมที่ทำให้สุขภาพดี คุณก็จะไม่สามารถเสริมสร้างสุขภาพที่ดีได้
สำหรับคนที่ชื่นชอบการออกกำลังกาย คงพอจะทราบดีถึงอาการบาดเจ็บต่าง ๆ นานา ที่จะมาพร้อมกับวิธีดูแลตัวเองให้สุขภาพดี และการออกกำลังที่ไม่เหมาะสม หรือออกกำลังกายมากเกินไป โดยจะนำมาซึ่งอาการบาดเจ็บ ประกอบกับการออกกำลังกายบางประเภท เช่น การวิ่ง เพียงคุณใช้อุปกรณ์ที่ไม่เหมาะสมก็สามารถทำให้เกิดอาการบาดเจ็บได้ เช่น รองเท้าที่บางเกินไป หรือวิ่งบนพื้นที่แข็งเกินไป ก็จะเปลี่ยนกิจกรรมที่ทำให้สุขภาพดีของคุณ กลายเป็นกิจกรรมที่ทำให้คุณบาดเจ็บได้ ดังนั้น หากคุณเป็นคนที่ชอบออกกำลังกายอยู่ก่อนแล้ว คุณควรให้ความสำคัญกับความถูกต้องและความเหมาะสมของการออกกำลังกาย และสำหรับคนที่กำลังเริ่มออกกำลังกาย ก็ไม่ควรออกกำลังกายแบบหักโหมจนเกินไป เพราะกิจกรรมที่ทำให้สุขภาพดีนี้จะทำให้คุณบาดเจ็บและร่างกายคุณอาจจะรับไม่ไหว ซึ่งอาจนำไปสู่สภาวะหัวใจล้มเหลวได้ ออกกำลังได้ให้พอดี ค่อยเป็นค่อยไป เพื่อเสริมสร้างสุขภาพที่ดีอย่างยั่งยืน
สร้างสุขภาพด้วยการพักผ่อนให้เพียงพอ
การนอนเป็นวิธีดูแลสุขภาพที่มีความสำคัญสูงสุดประการหนึ่งสำหรับคนยุคใหม่ ที่เน้นการใช้ชีวิตอย่างเต็มที่ไร้ขีดจำกัด ทั้งทำงานหนักเพื่อสร้างอนาคต ใช้เวลากับเพื่อนและครอบครัว ซึ่งเมื่อถึงเวลาพักผ่อนเพื่อเสริมสร้างสุขภาพ ก็ต้องได้รับการพักผ่อนและนอนพักอย่างมีคุณภาพ นอนหลับลึก นอนสบาย ซึ่งหลายครั้งที่การนอนปกติทั่วไป ไม่สามารถเป็นการนอนที่มีประสิทธิภาพได้ เนื่องจากปัญหาต่าง ๆ หลายเหตุผล ทั้ง ความเครียด ความวิตกกังวลและปัญหาต่าง ๆ ที่รายล้อม ซึ่งสามารถก่อให้เกิดปัญหาด้านการเสริมสร้างสุขภาพ
ดังนั้น เราควรพักผ่อนให้เต็ม คือ ควรนอนหลับให้ลึกอย่างน้อย 5 – 6 ชั่วโมงต่อวัน เพื่อเสริมสร้างสุขภาพด้านการนอนพักผ่อน ให้ร่างกายสามารถซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอและปรับสมดุลต่าง ๆ ให้เข้าที่ มิฉะนั้นอาจจะส่งผลกระทบต่อกิจกรรมที่ทำให้สุขภาพดี อื่น ๆ ไม่ว่าคุณจะพยายามดำเนินกิจกรรมตามวิธีดูแลตัวเองให้สุขภาพดี เพียงใดก็ไม่มีทางสุขภาพดีถ้าพักผ่อนไม่เพียงพอ
สร้างสุขภาพดื่มน้ำให้เพียงพอ
น้ำเป็นสิ่งที่มีความสำคัญต่อการสร้างสุขภาพที่ดี และเพื่อรักษาสมดุลของร่างกาย ดังนั้นเพื่อให้สามารถดำเนินการตามวิธีดูแลตัวเองให้สุขภาพดี เราจึงควรดื่มน้ำอย่างน้อยวันละ 1.5 ลิตรเป็นอย่างน้อย เพราะโดยทั่วไป ผู้ใหญ่จะมีการสูญเสียน้ำในร่างกายออกไปประมาณวันละ 2.5 ลิตร ซึ่งขึ้นอยู่กับกิจกรรมต่าง ๆ ของคุณแล้วแต่ช่วงวัยและช่วงอายุ เช่น อายุและเพศ ซึ่งเพศหญิงจะเขาห้องน้ำเพื่อปัสสาวะมากกว่าเพศชาย ซึ่งโดยรวมแล้วเราจะเสียน้ำต่อวันที่ 2.5 ลิตร ดังนั้นเพื่อเป็นการเสริมสร้างสุขภาพที่ดี และเป็นวิธีดูแลตัวเองให้สุขภาพดี เราจะต้องดื่มน้ำเพื่อชดเชยน้ำที่เสียไปอย่างน้อยประมาณวันละ 1.5 ลิตร หรือ 8 แก้ว โดยเราจะได้รับน้ำมาจากการรับประทานอาหารประมาณ 0.7 ลิตร จากกระบวนเผาผลาญอาหารอีก 0.3 ลิตร ซึ่งรวมแล้วจะอยู่ที่ประมาณ 2.5 สมดุลตามปริมาณน้ำที่เราเสียไป อีกทั้งเพื่อเป็นการดูแลสุขภาพ เราควรดื่มน้ำที่สะอาดและไม่เย็นจนเกินไป แม้ประเทศจะเป็นประเทศในเขตร้อน ซึ่งการดื่มน้ำเย็นสามารถช่วยให้มีความรู้สึกสดชื่นได้ แต่ก็ไม่ควรดื่มน้ำเย็นจนเกินไป เพราะอาจทำให้อัตราการเต้นของหัวใจลดลง และกระตุ้นเส้นประสาทส่วนสำคัญ ซึ่งจะส่งผลเสียต่อวิธีดูแลสุขภาพ และการเสริมสร้างสุขภาพที่ดี
สร้างสุขภาพด้วยการหลีกเลี่ยงอาหารขยะ แอลกอฮอล์
หากกล่าวถึงอาหารขยะและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ คงไม่มีใครในยุคนี้ที่จะไม่อยู่จัก และแน่นอนว่าคงไม่มีใคร ที่ไม่เคยรับประทานอาหารเหล่านี้แน่นอน ทั้งเครื่องดื่มน้ำเมา น้ำอัดลม ไก่ทอดแบรนด์ดัง พิชซ่า เบอร์เกอร์ เป็นต้น โดยอาหารเหล่านี้ส่งผลเสียอย่างมากต่อวิธีดูแลตัวเองให้สุขภาพดี ซึ่งหากคุณต้องการทำตามวิธีดูแลสุขภาพ เพื่อเสริมสร้างสุขภาพที่ดี คุณต้องหลีกเลี่ยงอาหารและเครื่องดื่มเหล่านี้โดยด่วน เพราะอาหารขยะ (Junk Food) เป็นอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการต่ำ แต่กลับมีปริมาณแคลอรี่สูง อีกทั้งมีไขมันและโซเดียมสูง และสำหรับเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ก็สามารถทำให้เกิดอาการมึนเมา ซึ่งอาจนำไปสู่การทะเลาะวิวาท และอาจทำให้เกิดโรคภัยไข้เจ็บตามมาได้ ทั้ง โรคหัวใจ โรคติดสุราเรื้อรัง โรคสมองเสื่อม เป็นต้น
ดังนั้น หากคุณต้องการสร้างสุขภาพ ด้วยวิธีดูแลสุขภาพที่ดี ควรหลีกเลี่ยงอาหารและเครื่องเหล่านี้ หรือถ้าไม่สามารถหักห้ามใจได้ ก็ลดปริมาณการบริโภคหรือจำกัดการรับประทานลง เป็นเดือนละ 1 ครั้ง หรืออาจจะถือศีล 5 ก็เป็นอีกวิธีดูแลตัวเองให้สุขภาพดี ที่สามารถทำให้คุณห่างไกลจากเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ได้เป็นอย่างดี เพราะให้คิดเสมอว่าหากต้องการสร้างสุขภาพที่ดีนั้น คุณไม่สามารถหาซื้อสุขภาพได้ แต่ต้องดูแลสุขภาพด้วยตัวเองเท่านั้น
สร้างสุขภาพด้วยการสร้างวินัยในการใช้ชีวิต และให้เวลากับตัวเอง
วิธีดูแลตัวเองให้สุขภาพดีประการสุดท้าย คือ การสร้างเสริมสุขภาพด้วยการสร้างวินัยสำหรับการดำเนินชีวิตที่ดี เพราะไม่ว่าคุณจะพยายามเสริมสร้างสุขภาพด้วยวิธีการใด แต่ถ้าคุณไม่มีระเบียบวินัย ที่จะรักษาระเบียบให้คงอยู่ แม้อาจจะมีบ้างที่ไม่ทำตามกิจกรรมที่ทำให้สุขภาพดีที่วางไว้ แต่ก็ต้องพยายามให้ทำอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้เกิดผลอย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งคุณจะต้องให้เวลากับตัวเองในการปรับตัวและเสริมสร้างวินัย ให้เกิดเป็นรูปแบบการดำเนินชีวิตประจำวัน ซึ่งนั่นจะสามารถทำให้คุณสามารถเสริมสร้างสุขภาพให้ดี มีร่างกายแข็งแรงได้อย่างยั่งยืน “Back to basic” พื้นฐานและวินัยที่ดีเริ่มที่ตัวคุณเอง
